Gia công là gì? Những quy định về hàng gia công cần biết

Ngày nay, gia công trong thương mại là hoạt động khá phổ biến. Vậy gia công và hàng gia công là gì? Gồm nguyên tắc nào và được pháp luật quy định ra sao? Hãy cùng InterLOG tìm hiểu qua bài viết này nhé!

1. Gia công là gì?

Gia công là hoạt động mà bên nhận gia công sử dụng một phần hoặc toàn bộ nguyên vật liệu của bên đặt gia công để thực hiện quy trình sản xuất, và hoàn thành sản phẩm theo yêu cầu trong thời gian đã cam kết trong hợp đồng.

1.1 Phân loại

Thông thường, gia công trong thương mại được phân loại thành 3 nhóm, theo các chỉ tiêu như sau:

1.1.1 Theo phạm vi thị trường

• Gia công cho thị trường trong nước:
  Các sản phẩm được sản xuất thông qua hình thức gia công phục vụ nhu cầu tiêu thụ nội địa. Đối tượng khách hàng chủ yếu là các doanh nghiệp hoặc cá nhân trong nước.
• Gia công để xuất khẩu:
  Các sản phẩm gia công được sản xuất để đáp ứng yêu cầu của thị trường quốc tế, với mục tiêu xuất khẩu sang các quốc gia khác, đáp ứng các tiêu chuẩn kỹ thuật và pháp lý của từng thị trường.

1.1.2 Theo mức cung cấp nguyên liệu

• Bên đặt gia công cung cấp toàn bộ nguyên liệu thô:
  Trong trường hợp này, bên nhận gia công chỉ thực hiện công đoạn sản xuất theo yêu cầu, sử dụng hoàn toàn nguyên liệu do bên đặt gia công cung cấp.
• Bên đặt gia công không cung cấp nguyên liệu:
  Bên nhận gia công tự đảm nhận việc chuẩn bị nguyên liệu sản xuất. Chi phí nguyên liệu và công gia công sẽ được tính gộp và thanh toán bởi bên đặt gia công.
• Kết hợp cung cấp nguyên liệu chính:
  Bên đặt gia công chỉ cung cấp các nguyên liệu chính hoặc một phần nguyên liệu cần thiết. Bên nhận gia công sẽ tự khai thác các nguyên phụ liệu còn lại để đảm bảo đáp ứng đúng yêu cầu về sản phẩm.

1.1.3 Theo các giai đoạn của quá trình sản xuất

Quá trình gia công có thể được chia thành nhiều loại, tùy thuộc vào các giai đoạn hoặc mục tiêu cụ thể của quá trình sản xuất:

• Gia công sản xuất, chế biến:
  Thực hiện các công đoạn biến đổi nguyên liệu thô thành sản phẩm hoàn chỉnh hoặc bán hoàn chỉnh.

• Gia công tháo dỡ, lắp ráp, phá dỡ:
  Thực hiện tháo rời hoặc lắp ráp các chi tiết của sản phẩm; phá dỡ sản phẩm để thu hồi linh kiện hoặc nguyên liệu.

• Gia công tái chế:
  Tái chế các sản phẩm hoặc phế liệu để sử dụng lại, góp phần bảo vệ môi trường.

• Gia công chọn lọc, làm sạch, làm mới, phân loại:
  Thực hiện các công đoạn nâng cấp hoặc làm mới sản phẩm, phân loại sản phẩm theo tiêu chuẩn đã định.

• Gia công đóng gói, kẻ mã, ký hiệu:
  Thực hiện đóng gói, ghi nhãn, hoặc mã hóa sản phẩm để phục vụ cho việc tiêu thụ hoặc xuất khẩu.

• Gia công pha chế:
  Pha trộn các nguyên liệu để tạo ra sản phẩm theo yêu cầu cụ thể, thường gặp trong ngành hóa chất, mỹ phẩm, hoặc thực phẩm.

>> Xem thêm: Hướng dẫn quy trình xuất khẩu hàng hóa bằng đường biển mới nhất 2024

2. Hàng gia công là gì?

Sản phẩm được thực hiện theo hợp đồng gia công được xem hàng gia công. 

Theo quy định tại Điều 180 Luật Thương mại 2005, hàng hóa gia công phải đáp ứng các điều kiện sau:

• Hàng hóa gia công không thuộc các loại hàng hóa thuộc diện cấm kinh doanh như: 
• Các loại hàng hóa vi phạm đạo đức xã hội, thuần phong mỹ tục của dân tộc.
• Hàng hóa gây nguy hại đến sức khỏe, an toàn cộng đồng, an ninh quốc gia hoặc môi trường.
• Các sản phẩm cấm theo quy định quốc tế mà Việt Nam tham gia.
• Hàng hóa gia công thuộc diện cấm kinh doanh, cấm xuất nhập khẩu chỉ có thể được gia công khi gia công hàng hóa cho thương nhân nước ngoài để tiêu thụ ở nước ngoài và phải được cơ quan nhà nước có thẩm quyền cho phép như: 
• Các sản phẩm nguy hiểm (vũ khí, đạn dược, vật liệu nổ, cháy,...)
• Các loại gỗ (gỗ tròn, gỗ xẻ các loại từ gỗ rừng tự nhiên trong nước,...)
• Trang thiết bị kỹ thuật quân sự và các sản phẩm mật mã được dùng để bảo vệ thông tin bí mật Nhà nước.

Gia công sản phẩm không chỉ tạo ra lợi nhuận cho doanh nghiệp thực hiện gia công mà còn đem lại nhiều lợi ích khác cho cả doanh nghiệp thuê gia công và nền kinh tế như:

• Giảm chi phí sản xuất: Doanh nghiệp tiết kiệm chi phí đầu tư vào máy móc, nhân công và cơ sở hạ tầng.
• Tăng khả năng cạnh tranh: Doanh nghiệp tập trung vào các hoạt động cốt lõi, trong khi gia công giúp giảm chi phí sản xuất.
• Khuyến khích xuất khẩu: Gia công giúp tăng giá trị xuất khẩu, đóng góp vào phát triển kinh tế quốc gia.
• Tạo cơ hội việc làm: Gia công tạo công ăn việc làm cho lao động, nâng cao kỹ năng nghề.
• Mở rộng thị trường: Gia công giúp doanh nghiệp mở rộng thị trường tiêu thụ và phát triển hợp tác quốc tế.
• Giảm rủi ro: Doanh nghiệp có thể linh hoạt thay đổi quy trình sản xuất và thích ứng với nhu cầu thị trường.
• >> Xem thêm: Dịch vụ vận chuyển hàng hóa quốc tế bằng đường biển

3. Quyền và nghĩa vụ của các bên khi gia công hàng hóa

Bên đặt và bên nhận gia công hàng hóa đều cần đảm bảo các nghĩa vụ và quyền lợi như:

3.1 Đối với bên đặt gia công

Quyền và nghĩa vụ của bên đặt gia công được quy định tại Điều 544, 545, Bộ luật Dân sự 2015 và Điều 181, Luật Thương mại 2005:

• Cung cấp nguyên vật liệu: Đảm bảo nguyên liệu đúng số lượng, chất lượng, thời gian và địa điểm đã thỏa thuận theo hợp đồng.
• Chỉ dẫn và giám sát: Cử người giám sát, chỉ dẫn kỹ thuật và kiểm tra chất lượng sản phẩm.
• Chịu trách nhiệm sở hữu trí tuệ: Đảm bảo tính hợp pháp về quyền sở hữu trí tuệ liên quan đến nguyên liệu và sản phẩm.
• Thanh toán hóa đơn: Thanh toán tiền công gia công theo thỏa thuận.
• Nhận sản phẩm gia công: Theo đúng số lượng, chất lượng, và thời gian đã thỏa thuận.
• Chấm dứt hợp đồng và yêu cầu bồi thường: Được chấm dứt hợp đồng và yêu cầu bồi thường khi bên nhận gia công vi phạm nghiêm trọng hợp đồng.
• Hủy hợp đồng khi chất lượng không đảm bảo: Có quyền hủy hợp đồng và yêu cầu bồi thường khi sản phẩm không đạt chất lượng và không thể sửa chữa đúng hạn.

3.2 Đối với bên nhận gia công

Quyền và nghĩa vụ của bên nhận gia công theo Điều 546, 547 Bộ luật Dân sự 2015 và Điều 182 Luật Thương mại 2005:

• Yêu cầu nguyên vật liệu: Được yêu cầu nguyên vật liệu đúng chất lượng, số lượng, thời gian.
• Bảo quản nguyên vật liệu: Bảo quản nguyên vật liệu của bên đặt gia công.
• Thông báo vấn đề nguyên vật liệu: Báo cho bên đặt gia công nếu nguyên vật liệu không đạt chất lượng.
• Từ chối chỉ dẫn không hợp lý: Có quyền từ chối chỉ dẫn làm giảm chất lượng sản phẩm.
• Cam kết bảo mật: Bảo mật quy trình gia công và sản phẩm
• Giao sản phẩm đúng yêu cầu: Giao sản phẩm đúng số lượng, chất lượng, thời gian.
• Chịu trách nhiệm chất lượng: Chịu trách nhiệm về chất lượng sản phẩm, trừ nguyên vật liệu lỗi.
• Hoàn trả nguyên vật liệu thừa: Trả nguyên vật liệu dư cho bên đặt gia công.
• Yêu cầu thanh toán: Yêu cầu thanh toán tiền công đúng hạn.
• >> Xem thêm: Dịch vụ vận tải đường bộ là gì? Ưu điểm, quy trình, lưu ý

4. Quy trình thực hiện hợp đồng và thủ tục gia công hàng hóa

Các doanh nghiệp thực hiện hợp đồng gia công hàng hóa theo quy trình cụ thể qua các bước sau:

Bước 1: Soạn thảo hợp đồng

Hợp đồng thuê gia công cần rõ ràng các thông tin về sản phẩm, số lượng, thời gian, chi phí, cũng như các điều kiện ràng buộc khác.

Bước 2: Thực hiện đơn xin gia công

Nộp đơn xin thực hiện hợp đồng gia công cho cơ quan Nhà nước có thẩm quyền.

Bước 3: Mô tả địa điểm sản xuất

Sau khi nhận được đơn, mô tả địa điểm sản xuất hàng gia công theo hợp đồng đã thỏa thuận.

Bước 4: Chuẩn bị hồ sơ cần thiết

Bao gồm giấy chứng nhận vốn đầu tư, tờ khai đăng ký thuế, đăng ký dấu mộc và các tài liệu liên quan.

Bước 5: Văn bản thông báo hợp đồng

Văn bản thông báo hợp đồng gia công là giấy tờ quan trọng và bắt buộc khi bắt đầu thực hiện hoạt động gia công.

Bước 6: Nhập khẩu nguyên vật liệu và thiết bị

Nguyên vật liệu và máy móc phải nhập khẩu theo yêu cầu để thực hiện gia công đúng quy trình.

Bước 7: Gửi hợp đồng và làm thủ tục Hải quan

Cần chú ý gửi hợp đồng gia công và làm thủ tục hải quan để xét duyệt.

Chúng tôi hy vọng bài viết đã giúp bạn hiểu rõ hơn khái niệm và các thông tin về gia công và hàng gia công là gì. Nếu bạn cần tư vấn thêm thông tin thủ tục hải quan xuất nhập khẩu hàng gia công cho doanh nghiệp, đừng ngần ngại liên hệ với đội ngũ chuyên gia của chúng tôi TẠI ĐÂY để nhận được sự tư vấn và hỗ trợ nhanh chóng!