Phụ phí xăng dầu là gì? Phân loại và cách tính mới nhất 2025

Phụ phí xăng dầu là yếu tố quan trọng ảnh hưởng trực tiếp đến chi phí logistics. Cùng InterLOG cập nhật thông tin phụ phí mới nhất năm 2025, hiểu rõ cách tính phụ phí EBS và cách tối ưu chi phí vận chuyển hiệu quả cho doanh nghiệp.

1. Phụ phí xăng dầu là gì?  

Phụ phí xăng dầu (Fuel Surcharge) là khoản chi phí bổ sung mà các hãng vận tải áp dụng nhằm bù đắp sự biến động của giá nhiên liệu trong quá trình khai thác dịch vụ logistics. Đây không phải là một phần của cước vận chuyển cơ bản mà được tách riêng để đảm bảo doanh nghiệp vận tải duy trì hoạt động ổn định khi giá nhiên liệu tăng cao.

Mục đích chính của loại phí phụ này là giúp hãng vận tải:

• Ổn định chi phí khai thác trong bối cảnh giá nhiên liệu thay đổi liên tục.

• Đảm bảo duy trì chất lượng dịch vụ và lịch trình vận chuyển.

• Hạn chế rủi ro tài chính trước biến động thị trường.

1.1. Nguồn gốc ra đời của phụ phí xăng dầu trong logistics 

Phụ phí xăng dầu trong logistics ra đời từ nhu cầu thực tế khi giá nhiên liệu biến động mạnh trên phạm vi toàn cầu. Từ những năm 1970, thế giới chứng kiến các cuộc khủng hoảng dầu mỏ khiến giá nhiên liệu tăng đột biến, gây ảnh hưởng nặng nề đến chi phí vận hành của các hãng tàu và doanh nghiệp vận tải.

Chi phí nhiên liệu vốn chiếm tỷ trọng lớn trong tổng chi phí khai thác, vì vậy mọi biến động đều tạo áp lực trực tiếp lên hoạt động vận chuyển. Để duy trì dịch vụ, hạn chế rủi ro tài chính và đảm bảo tính liên tục của chuỗi cung ứng, được hình thành và áp dụng rộng rãi.

Các hãng vận tải, đặc biệt là hãng tàu biển, đã triển khai phụ phí nhiên liệu dưới nhiều tên gọi khác nhau, trong đó phổ biến là EBS (Emergency Bunker Surcharge) - phụ phí nhiên liệu khẩn cấp. Khoản phí này được tách riêng khỏi cước vận chuyển cơ bản, giúp hãng tàu linh hoạt điều chỉnh theo từng giai đoạn khi giá dầu tăng hoặc biến động khó lường. Nhờ đó, họ có thể bù đắp phần chi phí nhiên liệu phát sinh mà không phải điều chỉnh biểu phí chính quá thường xuyên.

1.2. Tại sao cần theo dõi phụ phí xăng dầu thường xuyên?  

Phụ phí xăng dầu là một trong những khoản biến động mạnh nhất trong cơ cấu chi phí logistics. Giá nhiên liệu thay đổi liên tục theo thị trường toàn cầu, vì vậy phụ phí này cũng được các hãng vận tải điều chỉnh thường xuyên. Doanh nghiệp nếu không cập nhật kịp thời sẽ dễ gặp sai lệch trong dự toán chi phí và ảnh hưởng đến hiệu quả vận hành.

• Kiểm soát chi phí logistics: Nắm rõ mức phụ phí giúp doanh nghiệp chủ động tính toán tổng chi phí vận chuyển, hạn chế phát sinh bất ngờ.

• Lên ngân sách vận hành chuẩn xác: Khi biết được xu hướng điều chỉnh phụ phí, doanh nghiệp có thể lập kế hoạch tài chính sát thực tế, giảm rủi ro đội chi phí.

• Tối ưu lợi nhuận: Việc dự báo và cập nhật phụ phí thường xuyên giúp tính toán giá bán hợp lý, đảm bảo biên lợi nhuận không bị ảnh hưởng bởi biến động nhiên liệu.

• Đàm phán giá vận chuyển tốt hơn: Hiểu rõ cấu trúc phụ phí và mức điều chỉnh của từng hãng vận tải giúp doanh nghiệp có lợi thế trong đàm phán, lựa chọn nhà cung cấp tối ưu.

2. Tổng hợp các loại phụ phí xăng dầu phổ biến hiện nay 

Trong lĩnh vực vận tải và logistics, phụ phí đổ xăng dầu là khoản chi phí bổ sung quan trọng nhằm bù đắp biến động giá nhiên liệu. Dưới đây là những loại phụ phí phổ biến mà doanh nghiệp thường áp dụng:

• Phụ phí nhiên liệu đường bộ: Áp dụng cho xe tải, container, cập nhật theo giá dầu diesel thực tế từng tháng.

• Phụ phí nhiên liệu đường biển (BAF): Thu thêm trên mỗi container, phản ánh biến động giá dầu quốc tế.

• Phụ phí nhiên liệu hàng không (Fuel Surcharge): Tính riêng cho vận chuyển hàng hóa bằng đường hàng không, điều chỉnh theo giá nhiên liệu máy bay.

• Phụ phí nhiên liệu nội địa: Áp dụng cho tuyến vận chuyển trong nước, tỷ lệ thường được công bố định kỳ để đảm bảo minh bạch.

• Phụ phí nhiên liệu quốc tế: Gắn với hợp đồng xuất nhập khẩu, được tính dựa trên biểu phí của hãng tàu hoặc forwarder.

3. Có bắt buộc phải trả thêm phụ phí nhiên liệu xăng dầu không? 

Phụ phí xăng dầu là khoản phí gần như bắt buộc trong hầu hết các loại hình vận tải, bởi đây là chi phí nhằm bù đắp biến động giá nhiên liệu - yếu tố ảnh hưởng trực tiếp đến hoạt động khai thác của nhà vận chuyển. Tuy nhiên, mức độ bắt buộc có thể khác nhau tùy vào từng phương thức vận tải. Cụ thể như sau:

• Vận tải đường biển: Phụ phí nhiên liệu (như EBS, BAF) gần như bắt buộc vì nhiên liệu chiếm tỷ trọng rất lớn trong chi phí vận hành tàu. Hãng tàu thu phí này tách biệt khỏi cước vận chuyển và điều chỉnh theo từng thời kỳ.

• Vận tải đường bộ: Các doanh nghiệp vận tải thường áp dụng phụ phí nhiên liệu linh hoạt, dựa trên biến động giá xăng dầu nội địa. Đây không phải phí cố định nhưng gần như luôn được cộng vào đơn giá để đảm bảo chi phí khai thác.

• Vận tải hàng không: Các hãng hàng không thu phụ phí xăng dầu như một phần tách rời của cước vận chuyển nhằm bù đắp chi phí nhiên liệu máy bay - loại nhiên liệu có mức dao động lớn theo thị trường quốc tế. Hầu hết các tuyến bay hàng hóa đều áp dụng. 

4. Cách tính phụ phí xăng dầu mới nhất 2025 

Hiện nay, phụ phí đổ xăng dầu được xác định dựa trên tỷ lệ phần trăm chênh lệch giữa giá nhiên liệu thực tế và giá nhiên liệu chuẩn mà doanh nghiệp đã thiết lập. Tỷ lệ này phản ánh mức biến động của thị trường nhiên liệu và được cộng thêm vào giá cước vận chuyển cơ bản.
Công thức tham khảo:
Phụ phí xăng dầu (%) = [(Giá nhiên liệu hiện hành - Giá nhiên liệu chuẩn) / Giá nhiên liệu chuẩn] × 100%
Sau khi có tỷ lệ phần trăm, doanh nghiệp áp dụng con số đó lên giá cước gốc để tính ra khoản phụ phí nhiên liệu thực tế cho mỗi đơn hàng.
Ví dụ tham khảo:  
Giả định rằng:

• Giá nhiên liệu chuẩn do doanh nghiệp quy định: 20.000 VNĐ/lít

• Giá nhiên liệu bình quân tại thời điểm giao nhận hàng: 23.000 VNĐ/lít

• Cước vận chuyển gốc (chưa cộng phụ phí): 10.000.000 VNĐ

Bước 1. Tính mức biến động giá nhiên liệu:
(23.000 - 20.000) / 20.000 = 0,15 => tăng 15% so với giá chuẩn
Bước 2. Tính khoản phụ phí tương ứng:
10.000.000 × 15% = 1.500.000 VNĐ
Kết luận: Tổng chi phí vận chuyển sau khi cộng phụ phí là 11.500.000 VNĐ

5. InterLOG - Cập nhật nhanh và hỗ trợ chi tiết phụ phí xăng dầu 

InterLOG là doanh nghiệp cung cấp giải pháp logistics tổng thể, nổi bật với khả năng tối ưu vận hành và minh bạch hóa chi phí cho khách hàng. Nhằm hỗ trợ doanh nghiệp kiểm soát tốt biến động giá nhiên liệu, InterLOG xây dựng hệ thống cập nhật bảng phụ phí xăng dầu minh bạch, hiển thị chi tiết theo từng tuyến vận chuyển và từng thời điểm. Với hệ thống này, khách hàng có thể:

• Tra cứu phụ phí xăng dầu theo thời gian thực, đảm bảo nắm bắt kịp thời mọi thay đổi từ hãng vận tải.

• Nhận báo cáo tổng hợp và phân tích xu hướng giá nhiên liệu, hỗ trợ dự báo và lập kế hoạch chi phí chính xác.

• Được tư vấn giải pháp tối ưu chi phí logistics, từ lựa chọn tuyến vận chuyển, lịch trình, đến cấu trúc giá.

InterLOG cam kết mang đến thông tin minh bạch - nhanh chóng - chính xác, giúp doanh nghiệp chủ động kiểm soát ngân sách, nâng cao hiệu quả vận hành và giữ vững lợi thế cạnh tranh trong chuỗi cung ứng.

Việc hiểu đúng và cập nhật phụ phí xăng dầu giúp doanh nghiệp kiểm soát chi phí logistics hiệu quả hơn trong bối cảnh giá nhiên liệu liên tục biến động. Đồng hành cùng InterLOG, bạn luôn nắm bắt thông tin mới nhất, minh bạch và chính xác để tối ưu ngân sách vận chuyển. Đây cũng là chìa khóa giúp doanh nghiệp nâng cao hiệu suất chuỗi cung ứng và duy trì lợi thế cạnh tranh bền vững.